De eerste 6 minuten
Reanimatie: eerste hulp bij levensgevaar.
Heeft u er wel eens bij stilgestaan dat elke week 300 mensen in ons land buiten het ziekenhuis plotseling door hartfalen getroffen worden?
En dat voor de helft van de slachtoffers dit de eerste uiting is van ‘iets met het hart’?
Bij een plotseling hartfalen bestaat acuut levensgevaar, omdat de bloedtoevoer in het lichaam stopt en daarmee het zuurstoftransport. Na ongeveer 4-6 minuten zullen hersencellen onherstelbaar beschadigen. Daarna lopen ook andere organen beschadiging op. Maar, als een getuige, een omstander direct in die eerste minuten na het hartfalen met basale reanimatie begint – hartmassage afwisselen met mond op mondbeademingen – worden hartactie en zuurstoftransport kunstmatig op gang gehouden. Dit is van uitermate groot belang om de beschadiging van hersenen en andere organen te voorkomen.
Een slachtoffer van hartfalen is op dat moment dus volledig afhankelijk van doortastend optreden van een omstander, een getuige. En die is er vaak ook! Dit blijkt uit onderzoek en uit de praktijk. Behalve op straat, op het werk, in winkelcentra en openbare gebouwen zijn de meeste slachtoffers thuis.
Iedere Nederlander kan hulp verlenen en daarmee levens redden.
U kunt straks ook een omstander zijn bij hartfalen.
Bent ú daarop voorbereid?
Plotseling hartfalen
Wat is er eigenlijk aan de hand bij een plotseling hartfalen? Het normale hartritme is, vaak als gevolg van een acuut hartinfarct, zeer ernstig verstoord. In de meeste gevallen is er sprake van ventrikelfibrilleren. Het gevolg is dat het hart geen zuurstofrijk bloed meer door het lichaam pompt. Het slachtoffer is bewusteloos, zodat men niet meer met hem/haar kan praten. De normale ademhaling en de hartslag zijn uitgevallen. Het is noodzakelijk een stroomstoot toe te dienen in de hoop het hartritme van het slachtoffer weer in een normaal ritme terug te krijgen. Dit gebeurt met een Automatische Externe Defibrillator (AED). Dit is een betrouwbaar en veilig apparaat, waarmee een getrainde leek kan defibrilleren. Als een omstander reeds is gestart met reanimatie en een AED ingezet is, wordt aanzienlijke tijdwinst geboekt en kan het ambulancepersoneel de reanimatie voortzetten. Iedere Nederlander kan thuis, op straat, op het werk en in zijn vrije tijd worden geconfronteerd met een hartfalen. De kans dat dit een bekende van u is, is een kans van 6 op 10!
Acuut levensgevaar? Direct handelen nodig!
Meerdere achtereenvolgende stappen zijn nodig bij de hulpverlening.
- Snelle inschakeling van het alarmnummer 112 om een ambulance op te roepen is de eerste schakel in de keten van overleving.
- Directe basale reanimatie door omstanders is de tweede stap, zodat vooral de hersenen zuurstof krijgen en het hart wordt voorbereid op de volgende stap.
- Om het ventrikelfibrilleren op te heffen en een goed hartritme terug te krijgen, is defibrillatie nodig. Dit is een krachtige stroomstoot toedienen met een defibrillator. Dit moet zo snel mogelijk gebeuren.
- Ambulancezorgverleners zetten de reanimatie voort, de vierde schakel.
Kansen van overleven.
Als binnen zes minuten na hartfalen gereanimeerd en gedefibrilleerd wordt is de overlevingskans groot: 70%. Na zes minuten blijven reanimatie en defibrillatie natuurlijk nodig en belangrijk, maar de overlevingskansen nemen af. Elke minuut later defibrilleren betekent dat die kans met 10% daalt. Alle ambulances in ons land hebben een defibrillator, maar kunnen meestal niet sneller dan 8-10 minuten na de melding ter plaatse zijn. Zo’n aanrijtijd is altijd te lang. Er gaat dan te veel kostbare tijd verloren. Het is niet eenvoudig om de aanrijtijd zo te verkorten dat wel binnen zes minuten gedefibrilleerd kan worden. Er is wel een oplossing! Dat is de automatische externe defibrillator, de AED. Iedereen die kan reanimeren, kan in een paar uur leren met een AED te werken.